Η Δοκιμασία Διέγερσης Αυξητικής Ορμόνης

Μία από τις πιο συχνές ανησυχίες που οδηγεί μια οικογένεια στο ιατρείο μου είναι η ερώτηση: «Γιατρέ, το παιδί μου είναι πιο κοντό από τους συμμαθητές του. Είναι φυσιολογικό;». Όταν ένα παιδί αναπτύσσεται με ρυθμό πιο αργό από τον αναμενόμενο, ένας από τους παράγοντες που πρέπει να ελέγξουμε είναι η Αυξητική Ορμόνη.

Ωστόσο, ο έλεγχος αυτής της ορμόνης δεν είναι τόσο απλός όσο μια τυπική εξέταση αίματος. Η εξέταση ονομάζεται Δοκιμασία Διέγερσης Αυξητικής Ορμόνης. Επειδή γνωρίζω ότι ο όρος αυτός μπορεί να προκαλεί άγχος, θέλω να εξηγήσω με απλά λόγια τι ακριβώς είναι αυτή η δοκιμασία, γιατί είναι απαραίτητη και τι να περιμένετε την ημέρα της εξέτασης.

Γιατί δεν αρκεί μια απλή εξέταση αίματος;

Αυτή είναι η πιο λογική και συχνή ερώτηση. Η Αυξητική Ορμόνη είναι μια πολύ έξυπνη αλλά και ντροπαλή ορμόνη. Δεν κυκλοφορεί στο αίμα σε σταθερά επίπεδα όλη την ημέρα. Αντιθέτως, εκκρίνεται κατά κύματα ή παλμούς, κυρίως κατά τη διάρκεια του βαθύ ύπνου.

Αν παίρναμε ένα τυχαίο δείγμα αίματος από ένα απολύτως υγιές παιδί μέσα στην ημέρα, το πιθανότερο είναι ότι τα επίπεδα της αυξητικής ορμόνης θα ήταν σχεδόν μηδενικά. Αυτό δεν σημαίνει ότι το παιδί έχει πρόβλημα, αλλά απλώς ότι το πετύχαμε σε μια φάση ηρεμίας.

Για να δούμε, λοιπόν, αν ο οργανισμός του παιδιού έχει την ικανότητα να παράγει αυξητική ορμόνη, πρέπει εμείς να τον προκαλέσουμε να το κάνει. Αυτό ακριβώς πετυχαίνουμε με τη δοκιμασία διέγερσης.

Τι ακριβώς είναι η Δοκιμασία Διέγερσης;

Η δοκιμασία διέγερσης (ή δοκιμασία πρόκλησης) είναι μια δυναμική εξέταση που μας επιτρέπει να δούμε τη μέγιστη ικανότητα του οργανισμού να παράγει αυξητική ορμόνη.

Η λογική είναι απλή:

1. Χορηγούμε στο παιδί ένα ειδικό φάρμακο (ένα ερέθισμα) που είναι γνωστό ότι ξυπνά την υπόφυση (τον αδένα στον εγκέφαλο που παράγει την Αυξητική Ορμόνη) και την ωθεί να απελευθερώσει ορμόνη.

2. Στη συνέχεια, παίρνουμε δείγματα αίματος σε τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. κάθε 30 λεπτά) για τις επόμενες 2 έως 4 ώρες.

3. Αναλύουμε αυτά τα δείγματα για να δούμε αν η αυξητική ορμόνη απάντησε στο ερέθισμα και πόσο ψηλά έφτασε η τιμή της.

Αν η τιμή της ορμόνης ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο όριο, αυτό μας δείχνει ότι το σύστημα λειτουργεί σωστά. Αν παραμείνει χαμηλή παρά την πρόκληση, τότε έχουμε ισχυρή ένδειξη για Ανεπάρκεια Αυξητικής Ορμόνης.

Τι να περιμένετε την ημέρα της εξέτασης

1. Η Προετοιμασία στο Σπίτι

• Νηστεία: Η εξέταση πρέπει να γίνει με το παιδί νηστικό. Αυτό συνήθως σημαίνει ότι δεν πρέπει να φάει ή να πιει τίποτα (εκτός ίσως από λίγο νερό, αν επιτραπεί) μετά τα μεσάνυχτα της προηγούμενης ημέρας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για την αξιοπιστία της εξέτασης.

• Ξεκούραση: Ένας καλός ύπνος το προηγούμενο βράδυ βοηθάει πάντα.

2. Στο Νοσοκομείο

Η εξέταση γίνεται πάντα το πρωί, συνήθως σε περιβάλλον ημερήσιας νοσηλείας, και διαρκεί συνολικά περίπου 3-4 ώρες.

• Το Τσίμπημα (Είναι ΜΟΝΟ ένα): Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα είναι η τοποθέτηση ενός φλεβοκαθετήρα (μια μικρή, λεπτή βελονίτσα που μένει στο χέρι). Εξηγήστε στο παιδί ότι αυτό είναι το μοναδικό τσίμπημα που θα νιώσει. Όλες οι επόμενες αιμοληψίες θα γίνονται ανώδυνα από εκεί.

• Το Φάρμακο: Αφού πάρουμε το πρώτο δείγμα αίματος, χορηγούμε το φάρμακο. Ανάλογα με το πρωτόκολλο που επιλέγει ο γιατρός, αυτό μπορεί να είναι ένα σιρόπι ή χάπι που πίνει το παιδί (π.χ. Κλονιδίνη) ή μια μικρή ένεση (π.χ. Γλυκαγόνη).

• Η Αναμονή: Εδώ αρχίζει η αναμονή. Το παιδί θα είναι ξαπλωμένο ή καθιστό σε ένα κρεβάτι. Εσείς θα είστε δίπλα του. Είναι η τέλεια ώρα για να διαβάσετε ένα βιβλίο, να δείτε μια ταινία στο tablet ή απλώς να μιλήσετε. Κάθε 30 ή 60 λεπτά, ο νοσηλευτής θα παίρνει μια μικρή ποσότητα αίματος από τον καθετήρα, χωρίς κανένα νέο τσίμπημα.

3. Πιθανές Παρενέργειες

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε είναι ασφαλή, αλλά μπορεί να έχουν κάποιες παροδικές παρενέργειες.

• Νύστα: Είναι πολύ συνηθισμένο, ειδικά με ορισμένα φάρμακα (όπως η Κλονιδίνη), το παιδί να νυστάξει πολύ. Αυτό είναι απολύτως αναμενόμενο και δεν πρέπει να σας ανησυχεί.

• Πτώση πίεσης ή υπογλυκαιμία: Πιο σπάνια, μπορεί να υπάρξει μια μικρή πτώση στην πίεση ή στο σάκχαρο του αίματος.

Σημαντική Σημείωση: Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο η εξέταση γίνεται ΠΑΝΤΑ υπό ιατρική και νοσηλευτική παρακολούθηση. Είμαστε δίπλα στο παιδί σας κάθε στιγμή για να διασφαλίσουμε την ασφάλειά του.

Το Τέλος της Εξέτασης

Μόλις ολοκληρωθεί η λήψη του τελευταίου δείγματος, ο φλεβοκαθετήρας αφαιρείται. Το παιδί μπορεί αμέσως να φάει και να πιει κάτι (να έχετε μαζί σας ένα αγαπημένο του σνακ!). Συνήθως, μετά από λίγη ώρα παρακολούθησης, μπορείτε να επιστρέψετε σπίτι.

Γιατί όλη αυτή η διαδικασία;

Η διάγνωση της Ανεπάρκειας Αυξητικής Ορμόνης είναι πολύ σοβαρή. Η θεραπεία (αν χρειαστεί) είναι μια μακροχρόνια δέσμευση. Δεν θέλουμε ούτε να δώσουμε θεραπεία σε ένα παιδί που δεν τη χρειάζεται, αλλά ούτε και να την στερήσουμε από ένα παιδί που η έλλειψη της του στερεί την ευκαιρία να φτάσει το πλήρες δυναμικό της ανάπτυξης του.

Αυτή η δοκιμασία είναι ο πιο αξιόπιστος τρόπος που έχουμε για να πάρουμε μια σαφή απάντηση. Μας βοηθά να καταλάβουμε τι συμβαίνει και να σχεδιάσουμε τα επόμενα βήματα για την υγεία και την ανάπτυξη του παιδιού σας.