Νέες θεραπείες για την εφηβική παχυσαρκία: Μια νέα εποχή; 👩‍⚕️👨‍⚕️ Q&A για τη φαρμακευτική αντιμετώπιση και τους αγωνιστές GLP-1.

""

Η συζήτηση γύρω από τις νέες φαρμακευτικές θεραπείες για την απώλεια βάρους είναι πιο έντονη από ποτέ. Ουσίες όπως η σεμαγλουτίδη κυριαρχούν στα μέσα ενημέρωσης, δημιουργώντας ελπίδα αλλά και πολλά ερωτήματα, ειδικά όταν πρόκειται για τους εφήβους. Είναι αυτές οι θεραπείες η λύση για την εφηβική παχυσαρκία; Είναι ασφαλείς; Απευθύνονται σε όλους; Σε αυτό το άρθρο, απαντάμε με σαφήνεια στις πιο σημαντικές ερωτήσεις που απασχολούν τους γονείς.

Ε: Ο έφηβος μου παλεύει με την παχυσαρκία παρά τις προσπάθειες για δίαιτα και άσκηση. Υπάρχουν πλέον φαρμακευτικές επιλογές;

Α: Ναι, το πεδίο της αντιμετώπισης της εφηβικής παχυσαρκίας έχει εξελιχθεί σημαντικά. Ενώ η βάση παραμένει πάντα η υγιεινή διατροφή, η σωματική δραστηριότητα και η συμπεριφορική υποστήριξη, πλέον έχουμε στη διάθεση μας και εγκεκριμένες φαρμακευτικές θεραπείες που μπορούν να λειτουργήσουν ως ένα πολύτιμο "εργαλείο" για συγκεκριμένους εφήβους, όταν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής από μόνες τους δεν αποδίδουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Ε: Ακούω συνέχεια για νέες ενέσιμες θεραπείες. Μία από τις πιο γνωστές είναι η σεμαγλουτίδη. Τι ακριβώς είναι και πώς λειτουργεί;

Α: Η σεμαγλουτίδη (που κυκλοφορεί με εμπορικές ονομασίες όπως το Wegovy σε συγκεκριμένη δόση) ανήκει σε μια κατηγορία φαρμάκων που ονομάζονται αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1. Με απλά λόγια, μιμείται τη δράση μιας φυσικής ορμόνης του εντέρου. Η δράση της είναι διπλή:

1. Δρα στα κέντρα ελέγχου της όρεξης στον εγκέφαλο, μειώνοντας το αίσθημα της πείνας.

2. Επιβραδύνει τη γαστρική κένωση, δηλαδή την ταχύτητα με την οποία αδειάζει το στομάχι μετά από ένα γεύμα. Ο συνδυασμός αυτών των δράσεων οδηγεί σε αυξημένο αίσθημα κορεσμού (το παιδί νιώθει χορτάτο με μικρότερη ποσότητα φαγητού), μειωμένη όρεξη και, κατά συνέπεια, σε μειωμένη πρόσληψη θερμίδων και απώλεια βάρους.

   
   

Ε: Είναι η σεμαγλουτίδη εγκεκριμένη για εφήβους στην Ευρώπη και την Ελλάδα;

Α: Ναι. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) έχει εγκρίνει τη χρήση της σεμαγλουτίδης (στη συγκεκριμένη δόση που προορίζεται για την παχυσαρκία) για τη διαχείριση του βάρους σε εφήβους ηλικίας 12 ετών και άνω που πάσχουν από παχυσαρκία (Δείκτης Μάζας Σώματος – ΔΜΣ ≥ 95η εκατοστιαία θέση για την ηλικία και το φύλο τους). Η έγκριση αυτή αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη, καθώς αναγνωρίζει την παχυσαρκία ως μια χρόνια νόσο που απαιτεί πολυεπίπεδη αντιμετώπιση.

Ε: Είναι αυτή η θεραπεία κατάλληλη για κάθε έφηβο με αυξημένο βάρος;

Α: Όχι, και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό να το τονίσουμε. Η απόφαση για τη χορήγηση του φαρμάκου λαμβάνεται αποκλειστικά από εξειδικευμένο γιατρό (παιδοενδοκρινολόγο). Δεν είναι μια θεραπεία για αισθητικούς λόγους ή για απλά υπέρβαρους εφήβους. Τα κριτήρια για να είναι ένας έφηβος κατάλληλος υποψήφιος είναι αυστηρά και περιλαμβάνουν:

• Ηλικία 12 ετών και άνω.

• Διάγνωση παχυσαρκίας (ΔΜΣ στην 95η εκατοστιαία θέση ή υψηλότερα).

• Αποτυχία ελέγχου του βάρους παρά τις τεκμηριωμένες και συστηματικές προσπάθειες αλλαγής τρόπου ζωής για τουλάχιστον 6 μήνες. Η θεραπεία εξετάζεται με ακόμη μεγαλύτερη προτεραιότητα εάν συνυπάρχουν και άλλες παθήσεις σχετιζόμενες με την παχυσαρκία (π.χ. προδιαβήτης, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία).

  
  

Ε: Μπορεί το παιδί μου απλώς να παίρνει την ένεση και να χάσει βάρος ή χρειάζεται κάτι παραπάνω;

Α: Αυτό είναι το κρισιμότερο σημείο. Κανένα φάρμακο δεν είναι "μαγικό ραβδί". Είναι ένα βοήθημα ή εργαλείο που λειτουργεί αποκλειστικά και μόνο σε συνδυασμό με εντατικές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Η επιτυχία της θεραπείας βασίζεται σε τρεις πυλώνες:

1. Φαρμακευτική αγωγή.

2. Ισορροπημένη διατροφή με μειωμένες θερμίδες.

3. Αυξημένη σωματική δραστηριότητα. Το φάρμακο βοηθά τον έφηβο να συμμορφωθεί πιο εύκολα με τις διατροφικές αλλαγές, επειδή μειώνει την έντονη επιθυμία για φαγητό. Χωρίς την αλλαγή στον τρόπο ζωής, τα αποτελέσματα θα είναι πενιχρά και μη διατηρήσιμα.

   
   

Ε: Υπάρχουν παρενέργειες; Τι πρέπει να προσέχουμε;

Α: Όπως κάθε φάρμακο, έτσι και η σεμαγλουτίδη μπορεί να έχει παρενέργειες. Οι πιο συχνές είναι γαστρεντερικής φύσεως και περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, διάρροια και δυσκοιλιότητα. Αυτές οι παρενέργειες είναι συνήθως ήπιες έως μέτριες, εμφανίζονται κυρίως στην αρχή της θεραπείας και κατά την αύξηση της δόσης, και τις περισσότερες φορές υποχωρούν με την πάροδο του χρόνου. Ο γιατρός ξεκινά πάντα με τη χαμηλότερη δόση και την αυξάνει σταδιακά για να ελαχιστοποιήσει αυτές τις ενοχλήσεις. Πιο σπάνιες, αλλά σοβαρές παρενέργειες (όπως παγκρεατίτιδα ή προβλήματα με τη χοληδόχο κύστη) έχουν αναφερθεί και συζητούνται πάντα με τον γιατρό πριν την έναρξη.

Ε: Είναι μια βραχυπρόθεσμη λύση ή πρέπει να το παίρνει για πάντα;

Α: Η παχυσαρκία θεωρείται μια χρόνια νόσος. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι μετά τη διακοπή του φαρμάκου, το βάρος τείνει να επανέρχεται, καθώς η δράση του στην όρεξη σταματά. Επομένως, η θεραπεία αυτή αντιμετωπίζεται ως μια μακροχρόνια θεραπεία για τη διαχείριση μιας χρόνιας κατάστασης. Η απόφαση για τη διάρκεια της θεραπείας είναι εξατομικευμένη και λαμβάνεται από κοινού από την οικογένεια και την ιατρική ομάδα.

Συμπέρασμα: Η έλευση νέων φαρμάκων αποτελεί μια πραγματική επανάσταση και μια νέα ελπίδα για τη θεραπεία της εφηβικής παχυσαρκίας. Ωστόσο, είναι κρίσιμο να κατανοήσουμε ότι δεν αποτελούν μια εύκολη λύση. Είναι ισχυρά εργαλεία που, όταν χρησιμοποιούνται σωστά, κάτω από την αυστηρή επίβλεψη ενός εξειδικευμένου Παιδοενδοκρινολόγου, και ως μέρος μιας συνολικής αλλαγής του τρόπου ζωής, μπορούν να προσφέρουν σημαντικά και διατηρήσιμα οφέλη στην υγεία και την ποιότητα ζωής των εφήβων.